Ihlara Vadisi

Bu hafta sanal müze kulübünde Aksaray'da bulunan Ihlara Vadisini gezdik. İçinde bulundurduğu kiliseler nedeniyle Hristiyanlık için tarih boyunca çok önemli bir yer taşıyan Ihlara Vadisi 14 kilometre uzunluğundadır ve dünyanın en büyük kanyonlarından biridir. İçindeki 105 kiliseden sadece 14 açık olan ıhlara vadisindeki 4 kiliseyi sanal olarak gezmek isterseniz buradaki linki kullanabilirsiniz.

Ağaçaltı Kilisesi

Ağaçaltı kilisesi vadide girişten sonraki ilk kilisedir. Kilise serbest haç biçiminde planlanmıştır. İçinde bulunan fresklerde 9-11. yüzyılları arasında yapılmıştır ve Müjde, Daniel Aslanlar Çukurunda, Koimesis, Mısır’a Göç, Hz.İsa’nın vaftiz ve Hz. Meryem’in ölümü gibi farklı dini olaylar resmedilmiştir. Her ne kadar şimdiki girişi ikinci kattan olsa da önceden kiliseye girişler toprak altından yapılırmış.

Sümbüllü Kilise

Sümbüllü kilisesi ağaçaltı kilisesinden sonra gelmektedir. Kilise dikdörtgen bir biçimde tasarlanmıştır. İçindeki freskler 10. ve 12. yüzyıllarda yapılmıştır. Fresklere örnek olarak Koimesis (Meryem’in Ölümü), Müjde, İsa’nın Mabede Takdimi, Mikail ve Cebrail arasında Meryem, Fırında Üç İbrani Genci ve Azizler verilebilir. Görüldüğü gibi bu kilisede ve Ağaçaltı kilisesindeki bazı fresklerde ortak konular işlenmiştir. Önceden manastır olarak da kullanılan kilise adını çevresinde yetişen sümbül çiçeklerinden almıştır.

Yılanlı Kilise

Kilisenin planı serbest yunan haçı şeklindedir ve iki bölümden oluşmaktadır. Yılanlı 9. 11. ve 12. yy a tarihlenen bir sürü fresk bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak İsa, Mısırlı Meryem, Konstantin ve Helena gösterilebilir. Bunun dışında batı duvarında yılanların saldırısına uğramış 4 kadın resmedilmiştir. Bu resmin efsanesi şu şekildedir. Birinci kadın, çocuklarını terk etmiştir ve bundan dolayı sekiz yılanın tarafından her yerinden ısırılmaktadır. İkinci kadın ise çocuklarını beslemektedir ve bu yüzden iki yılan tarafından göğüslerinden ısırılmaktadır. iftirada bulunan üçüncü kadın dilinden, ve dördüncü kadın da itaatsizliği yüzünden kulaklarından yılanlar tarafından ısırılmaktadır. Kilisenin adını burada bulunan bir rahip mezarından çıkan altın yılan figüründen aldığı söylenmektedir.

Kırkdamaltı Kilisesi

Altıgen olarak tasarlanmış Kırkdamaltı kilisesinin zemininde mezarlar, duvarlarında nişler tavanında ise freskler bulunur. Bu kilise içindeki bir kitabeye göre 1283-1295 yılları arasında inşa edilmiştir ve başka bir adı da Aziz George kilisesidir. Kilise Selçuklu döneminde yapılmış ve inşasında Amirarzes Basileios adlı bir komutan ve Tamara adlı karısı etkili olmuştur. Hem Hs. İsa’nın resimlerinin hem de komutan ve karısının resimlerini içeren bu kilise iki din arasındaki hoşgörüyü simgelemektedir. Bunun en büyük örneği de resimde komutanın sarık ve kaftan giymiş olması ve kilisedeki yazılarda Sultan Mesud için kullandıkları “yücelerin yücesi” tabiridir.

-Nehir Özyedek

---

Kaynakça:

https://www.kapadokyadayim.com/wp-content/uploads/2017/09/kirkdamalti-kilisesi.jpg https://www.kapadokyadayim.com/wp-content/uploads/2017/09/ylanl-kilisesi-ylanl-kilise.jpg https://cdn.gezbegen.com/wp-content/uploads/2018/07/sumbullu-kilise.jpg https://www.kulturportali.gov.tr/repoKulturPortali/large/uploads/agacalti-daniel-kilisesi-ihlara-vadisi.jpg?format=jpg&quality=50 https://www.kulturportali.gov.tr/repoKulturPortali/large/uploads/agacalti-kilisesi-ihlara-vadisi--3.jpg?format=jpg&quality=50

https://turkishmuseums.com/museum/detail/1936-aksaray-ihlara-vadisi/1936/1

https://www.kapadokyadayim.com/kirkdamalti-kilisesi/

https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/aksaray/gezilecekyer/kirkdamalti-klses https://www.kapadokyadayim.com/yilanli-kilise/ https://www.neredekal.com/agacalti-kilisesi-gezilecek-yer-detay/ https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/aksaray/gezilecekyer/agacalti-klses https://aksaray.ktb.gov.tr/TR-63659/kiliseler.html https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/aksaray/gezilecekyer/sumbullu-klse https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/aksaray/gezilecekyer/yilanli-klse