.png){kind=small}
Hollandalı bilim insanları, ilk kez insan kanında küçük plastik parçacıklar (mikroplastik) bulunduğunu saptadı.
Mikroplastikler 5 mm ile 1 mikrometre arasındaki boyutlarda olan plastiklere verilen isimdir. Boyutlarından dolayı çıplak gözle fark edilmeleri oldukça güçtür. Şampuanlar, deterjanlar, yüz temizleme ürünleri, diş macunları, kıyafetler, çantalar, ayakkabılar, araba lastikleri ve bazı gıdalar mikroplastik içeriyor.
Amsterdam Özgür Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan testler sonucunda, çalışmaya katılan 22 kişiden 17'sinin kanında mikroplastik tespit edildi. Alınan örneklerin yarısında, çalışmaya katılanların kanında PET plastik tespit edildi. Plastik parçacıklarının bir kısmının plastik şişe kaynaklı olduğu, üçte birinin ise, gıda ambalajı olarak kullanılan polistiren içerdiği belirlendi.
Plastik parçacıklarının ne kadar zararlı olduğu hala tam olarak bilinmiyor ancak araştırmacılardan Prof. Dr. Marja Lamoree, mikroplastiklerin varlığının başlı başına endişe kaynağı olduğunu söylüyor.
Hollandalı uzmanların daha önce yaptığı araştırmalar sonucu, insanların yiyecek ve su yoluyla mikroplastikleri yutabileceği ve parçacıkların dışkıda ve hatta plasentada bulunabileceği zaten biliniyordu. Hatta bebeklerin dışkısındaki mikroplastik oranının, yetişkinlere göre 10 kat daha fazla olduğu saptanmıştı. Bunda, büyük ölçüde bebeklerin plastik şişelerle beslenmesinin payı olduğu belirtilmişti.
Peki bu parçacıklar insan sağlığı için ne kadar tehlikeli?
Daha önce Utrecht Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yapılan araştırmalarda, mikroplastiklerin insan hücrelerine zarar verebileceğine ilişikin bulgular elde edilmişti. Fakat kandaki plastik parçacıklarının varlığının insan vücuduna ne kadar zarar verdiği konusunda hala kapsamlı bir bilgi yok.
Ancak araştırmacılardan Özgür Üniversite analitik kimya uzmanı Prof. Dr. Marja Lamoree'ye göre, mikroplastiklerin varlığı, zaten başlı başına bir endişe kaynağı.
Lamoree, Hollanda Radyosu'na yaptığı açıklamada, kandaki plastik parçacıklarının zararlı olup olmadığı konusunda, "uzakta görünen kutup ayısı" örneğini vererek, şunları söyledi:
"Bunu biraz, bir tekneden uzaktaki bir kutup ayısını görmeye benzetebiliriz. Kutup ayısı uzaktan size hiçbir şey yapmaz ama beklenmedik bir şekilde kutup ayısının yanına giderseniz o zaman iş değişir."
Uzmanlar, bir şeyin insanlara zararlı olup olmadığını söyleyebilmek için, kişinin potansiyel olarak zararlı bir maddeye maruz kalıp kalmadığı ve bu maddenin insan vücudu üzerindeki etkisinin saptanması gerektiğine işaret ediyor.
Araştırmacılara göre, ilk aşama gerçekleşti. Yani insan kanında mikroplastiklerin varlığı artık biliniyor. Ancak Prof. Dr. Lamoree, plastiklerin vücutta nasıl davrandığını gösteren daha fazla araştırmaya gerek duyulduğunu vurguladı.
Kısa bir süre sonra da İngiltere'de bilim insanları ilk kez, yaşayan insanlardan alınan akciğer dokularında küçük plastik parçacıkları (mikroplastik) bulunduğunu açıkladı.
Hull Üniversitesi ve Hull York Medical School uzmanları, üzerinde deney yapılan 13 akciğer dokusu örneğinden 11'inde plastik parçacıklarının bulunduğunu belirtti. En yoğun görülen plastik türlerinin ise ambalaj ve borularda kullanılan polipropilen, şişelerde kullanılan PET ve kıyafetlerde bulunan naylon olduğu ortaya çıktı.
Bilim insanları, mikrosplatiklerin solunarak vücuda girebildiğini, üstelik vücuttaki ince hava yollarından geçerek akciğerin en derin bölgesine yerleştiğini saptadı. Akciğerin üst bölgelerine yapışmasını ya da filtrelenerek atılmasını beklediklerini söyleyen uzmanlar, bu şaşırtıcı bulgunun mikroplastiğin solunum sağlığı üzerindeki etkileri üzerine yapılan çalışmalarda aydınlatıcı etkisi olacağını ifade etti.
Kaynakça:
.png)
Comments