.png){kind=small}
Koronavirüsle mücadelede aşılama devam ederken bir yandan da mutasyonlar gerçekleşmeye devam ediyor. Yeni mutasyon haberi ilk olarak Güney Afrika’dan gelmişti. Başka ülkelerde de görülmeye başlamasının ardından virüse ilişkin yakın inceleme başlatıldı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 26 Kasım’da yaptığı toplantıyla Güney Afrika'dan yayılan ve B.1.1.529 olarak isimlendirilen yeni mutasyonunun kaygı verici varyant (VOC) olarak sınıflandırdı ve “omicron” olarak adlandırdı.
Omicron varyantının nerede ortaya çıktığı henüz bilinmemektedir. Botswana ya da Güney Afrika’da SARS-CoV-2 genomik izleme faaliyetlerinin güçlü olmasından dolayı bu ülkeler ön plana çıkmış olabilir. İlk kaynak herhangi bir Afrika ülkesi olabilir.
Yeni varyant nasıl oluştu?
Corona virüsü yayıldıkça, endişe verici genetik değişiklikleri olanlar da dahil olmak üzere çok sayıda mutasyona uğruyor; ancak birçok yeni varyant genellikle yok oluyor. Bilim insanları, hastalığı daha bulaşıcı veya ölümcül hale getirebilecek mutasyonlar için COVID-19 dizilerini izliyorlar, ancak bunu yalnızca virüsü inceleyerek belirleyemiyorlar. Salgınlardaki hastalık modelini genetik dizilimlerle karşılaştırmaları gerekiyor. Gerçek bir bağlantı olup olmadığını belirlemek zaman alabiliyor.
Cambridge Üniversitesi'nden Sharon Peacock yeni varyantın, ilk olarak İngiltere'de tanımlanan ve bağışıklığı baskılanmış bir insanda mutasyona uğrayarak ortaya çıktığı düşünülen Alfa varyantına benzer bir şekilde ortaya çıkmış olabileceğini söyledi. Yani yeni varyant, "enfekte olmuş ancak daha sonra bünyesi virüsü temizleyemeyen, virüse genetik olarak gelişme şansı veren bir kişide evrimleşmiş olabilir.
Bilim insanları bu yeni varyant hakkında neden endişe ediyor?
Corona virüsünün yüzeyinde bulunan spike proteini, insanlara ne kadar kolay yayıldığını etkileyebilecek yaklaşık 30, yani çok sayıda mutasyona sahip gibi görünüyor.
İngiltere'de Cambridge Üniversitesi'nde COVID-19'un genetik dizilimine öncülük eden Sharon Peacock, şu ana kadarki verilerin yeni varyantın "artan bulaşıcılıkla tutarlı" mutasyonlara sahip olduğunu gösterdiğini söyledi, ancak mutasyonların çoğunun öneminin hala bilinmediğini kaydetti.
Varyant hakkında neler biliniyor ve bilinmiyor?
Bilim insanları, yeni varyantın, Beta ve Delta varyantları dahil olmak üzere daha önce tespit edilen varyantlardan genetik olarak farklı olduğunu biliyorlar, ancak bu genetik değişikliklerin onu daha bulaşıcı veya daha tehlikeli hale getirip getirmediğini henüz bilmiyorlar.
Güney Afrikalı bilim insanları, vakalarda artış olduğunu fark ettiler, ancak yeni varyantın sorumlu olup olmadığını bilmiyorlar. Aşıların bu varyanta karşı hala etkili olup olmadığını anlamak haftalar alacak.
Varyantın daha şiddetli hastalığa neden olduğuna dair bir belirti, şimdiye kadar yok. Güney Afrikalı uzmanlar, diğer varyantlarda olduğu gibi, bazı enfekte kişilerde herhangi bir semptom olmadığını söyledi.
Yeni varyanttaki bazı genetik değişiklikler endişe verici görünse de virüsün önemli bir halk sağlığı tehdidi oluşturup oluşturmayacağı hala belirsiz. Beta varyantı gibi önceki bazı varyantlar, başlangıçta bilim insanlarını endişelendirdi; ancak çok fazla yayılmadı.
Belirtileri neler?
Güney Afrika Tabipler Birliği (SAMA) Başkanı Dr. Angelique Coetzee gazeteye verdiği demeçte,
"Bir veya iki gün boyunca kas ağrısı ve yorgunluk ile kendini iyi hissetmeyen hafif bir hastalık sunuyor."
dedi. Bu varyanta yakalananlarda hafif bir öksürüğün olabileceğinin altını çizen uzman isim,
"Enfekte olanlardan bazıları şu anda evde tedavi ediliyor."
olarak belirtti.
Ülkelerin Aldıkları Tedbirler
İlk olarak çeşitli Afrika ülkelerine uçuşlar durduruldu. Maske kullanımı tekrar hatırlatıldı, henüz yeni varyanta etkisi olup olmadığı kesinleşmese de virüsün yayılmasına engel olacağı düşünülerek üçüncü doz aşılar hızlandırıldı.
Türkiye'de, Botsvana, Güney Afrika Cumhuriyeti, Mozambik, Namibya ve Zimbabve'den Türkiye'ye seyahatler yasaklandı.
(Şimdiye kadar beş vakaya rastlanan) İngiltere'de, ilk olarak Güney Afrika Cumhuriyeti, Lesotho, Esvatini, Botsvana, Zimbabve, Mozambik, Namibya, Angola, Zambiya, Malavi kırmızı listeye alındı ve bu ülkelere seyahat yasağı getirildi. Bu ülkelerden dönecek kişilerin 10 gün otellerde karantinaya girmesi gerekiyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, sekiz güney Afrika ülkesine seyahat kısıtlaması getirdi. Başkan Joe Biden, Kuzey Amerika'da ilk vakaların görülmesinin ardından dün yaptığı konuşmada, aşılamalar ve maske kullanımı devam ederse kapanma olmasına gerek kalmayacağını söyledi.
Avrupa Birliği; Botsvana, Esvatini, Lesotho, Mozambik, Namibya, Güney Afrika ve Zimbabve'ye seyahat kısıtlaması getirdi. İsviçre bazı Avrupa ülkelerinden gelecek yolcular için de tedbirlerini genişletti.
Avustralya, kendi vatandaşı olmayan kişiler için Güney Afrika, Namibya, Zimbabve, Botsvana, Lesotho, Esvatini, Malavi, Mozambik ve Şeyseller'den ülkeye girişleri 14 gün boyunca yasakladı.
İsrail'de, ülkede ilk Omicron vakalarının görülmesiyle birlikte, bu hafta başından itibaren 14 gün boyunca sınırlarını İsrail vatandaşı olmayan herkese kapatma kararı aldı. Ülkeye dönen İsrailliler ise aşı durumlarına göre ev karantinasına tabi tutuluyor. Ayrıca 50 Afrika ülkesi kırmızı listeye alındı, bu ülkelerden dönen İsrail vatandaşlarının otel karantinası yapması öngörüldü.
Japonya, en sıkı önlem alan ülkelerden oldu. Ancak sınırlarını tüm yabancılara kapadıktan bir gün sonra bugün ilk Omicron varyantı vakasının görüldüğünü açıkladı.
Kuzey Afrika'da ise Fas, dünden itibaren iki hafta boyunca ülkeye gelecek tüm uçuşları iptal ettiğini; Tunus da 1 Aralık'tan başlayarak ülkeye girişlerde 48 saat içinde alınmış negatif PCR testi sonucu gösterme ve aşısızlarda 10 gün karantina merkezinde konaklama gibi sıkı önlemler uygulayacağını açıkladı.
Hong Kong, 28 Kasım'dan itibaren Angola, Botsvana, Etiyopya, Esvatini, Lesotho, Malavi, Mozambik, Namibya, Nijerya, Güney Afrika, Zambiya, Zimbabve'den gelecek yolculara yedi gün boyunca karantina merkezinde, yedi günün sonunda ise 14 gün boyunca karantina otelinde konaklama zorunluluğu getirdi.
British Airways geçtiğimiz günlerde uçuş görevlilerinden birinde Covid-19 çıkmasının ardından tüm ekibin zorunlu karantinaya alınmasının ardından Hong Kong'a uçuşlarını durdurduğunu açıkladı.
Kaynakça:
.png)
Comments