Yeşile Geçiş: İngiltere’den Tek Kullanımlık Plastiklere Kısıtlama

Plastik kirliliği, tek kullanımlık plastik ürünlerin üretimindeki ciddi artıştan ve plastiğin gündelik yaşantımızda giderek daha fazla üründe kullanılması gibi nedenlerden ötürü günümüzde acilen çözülmesi gereken çevre sorunlarından biri haline gelmiştir. Dünya genelinde birçok ülke bu sorunun farkına varmış ve kirliliğin azaltılması adına çeşitli politikaları uygulamaya koymuştur. Bu ülkelere son olarak İngiltere de katılmıştır. İngiliz hükümeti önceden plastik kullanımını azaltmak amacıyla zaten pipet ve karıştırıcı gibi bazı ürünlerin kullanımına sınırlama ve plastik ambalaj vergisi koymuştur. Bir süre önce de buna ek olarak 2023’ün Ekim ayından itibaren geçerli olmak üzere tek kullanımlık plastik tabak, tepsi, kase ve çatal bıçak takımlarının kullanımı da sınırlamıştır. 2023’ün Ekim ayına kadarki süre zarfında ise işletmelerin bu yeni önlemlerle ilgili gerekli düzenlemeleri yapmaları beklenmektedir. Peki bu kısıtlamaların işletmelere, tüketicilere, üreticilere ve çevreye ne gibi etkileri olacak?

Tahmin edilebileceği üzere uygulamanın en önemli etkilerini temel gelir kaynağı paket servise dayanan işletmeler ve küçük restoranlar / şirketler deneyimleyecektir. Çünkü paket servis için kullandıkları ucuz tek kullanımlık plastik ürünler yerine alternatif ve daha pahalı bitki liflerinden elde edilmiş paketleme ürünlerini kullanmaları gerekecektir. Bazı kaynaklara göre bu alternatif paketleme ürünlerini kullanmak işletmelerin maliyetlerini ürün başına fazladan 0.12 £ (Sterlin) arttıracaktır. Doğal olarak bu durum, hala pandeminin ve Rusya - Ukrayna savaşının ekonomik zorluklarını hisseden küçük işletmeleri olumsuz etkileyecektir. İşletmeler ya artan üretim maliyetlerinin altında ezilecekler ya da fiyatlarını arttırarak artan üretim maliyetlerini tüketicilere yansıtacaklardır. Ancak unutulmamalıdır ki müşterilerinin büyük kısmını koruyarak ürünlerinin fiyatlarını arttırmak sadece rekabet avantajına sahip işletmelerin uygulayabileceği bir çözümdür. Diğer birçok işletme ise fiyatlarını arttırdığında müşterilerinin bir kısmını da kaybedeceğini göz önünde bulundurmalıdır. Dahası, üretim maliyetlerinin artması artık işletmelerin yasaktan önceki seviyelerde üretim yapamamasına neden olacaktır. Üretimdeki ve karlardaki muhtemel düşüş, işletmelerin işçi çıkartmasıyla sonuçlanabilir. Böylece, yeme - içme sektöründeki işsizlik rakamlarında artışların görülmesi muhtemel olacaktır. Ancak bazı işletmeler ilk başta zor bir süreç olmasına rağmen başarılı bir şekilde yeniden kullanılabilir ürünlere ve / veya alternatif paketleme ürünlerine geçiş yapmıştır. Tüketiciler açısından bakıldığında ise tüketiciler fiyat artışları yüzünden daha yüksek fiyatlar ödemek zorunda kalacaktır. Bunun bir sonucu olarak özellikle düşük gelirli bireyler daha fazla etkileneceklerdir. Belirtilen ürünleri üreten şirketler, çoğunlukla uluslararası büyük şirketler, açısından bakıldığında ise üreticiler bu yasaktan doğal olarak memnun değillerdir.

Üretici ve restoranlara zarar vermekle birlikte tek kullanımlık plastik ürünlerine getirilen kısıtlamaların çevre üzerinde olumlu etkilerinin olması beklenmektedir. İngiliz hükümetinin kısıtlamaları duyurmak için yayınladığı basın bültenine göre, İngiltere tahmini olarak çoğu plastik olan 2,7 milyar adet tek kullanımlık çatal bıçak takımı ve yaklaşık olarak da 721 milyon adet tek kullanımlık tabak kullanmaktadır. Oysa, bu plastik ürünlerin sadece %10’u geri dönüştürülmektedir. Uygulanacak kısıtlama sayesinde hem tek kullanımlık plastiklerin kullanımının azaltılması hem de alternatif paketleme ürünlerinde daha yüksek bir geri dönüşüm oranı hedeflenmektedir. Aynı kaynakta yayınlanan anketi cevaplayan vatandaşların %95’inden fazlasının yasaklardan yana olduğunu belirtilmiştir. Bu durum, halkın da plastik kirliliğinin farkında olduğunu ve plastik kirliliğinin ivedilikle çözülmesi gereken bir çevre sorunu olarak algılandığını göstermektedir. Buna rağmen, bazı aktivistler ve vatandaşlar yasağın, plastik kirliliğine yol açan ıslak mendil ve poşet gibi ürünler için geçerli olmayacağından dolayı daha etkili sonuçlar alabilmek için kapsamlı yasaklar ve düzenlemelerin gerektiğini düşünmektedirler. Buna karşılık, hükümet yaptığı basın açıklamasında gelecekte bu ürünler için de düzenlemeler yapmayı düşündüklerini ifade etmektedir.

İngiliz hükümetinin aldığı tek kullanımlık birçok ürünü yasaklama kararı plastik kirliliğini azaltmaya ve önlemeye yönelik önemli bir adımdır. Ancak ekonomide her karar ve / veya politika bazı yan etkilere yol açtığından ötürü bu yasağın da bazı istenmeyen yan etkilerini gelecekte görmek mümkün olacaktır. Küçük işletmeler de deneyimleyecekleri yan etkilerin yoğunluğunu azaltmak için hükümetten bu konuda kendilerine bilgi ve finansal kaynak sağlayarak yardım etmesini talep etmektedir. Bu durumda, hükümetin, hem küçük işletmeleri desteklemek hem de plastik ürünlerden çevre için daha az zararlı ürünlere geçilmesi sürecini hızlandırmak için küçük işletmelere sübvansiyon vermesi mantıklı bir uygulama olacaktır.

Kaynakça

Davis, Nicola. “Single-use plastic cutlery and plates to be banned in England.” The Guardian, 8 January 2023, https://www.theguardian.com/environment/2023/jan/08/single-use-plastic-cutlery-and-plates-to-be-banned-in-england. Accessed 18 January 2023.

“Far-reaching ban on single-use plastics in England.” GOV.UK, 14 January 2023, https://www.gov.uk/government/news/far-reaching-ban-on-single-use-plastics-in-england. Accessed 18 January 2023.

Kottasová, Ivana. “UK government bans single-use plastic plates and cutlery.” CNN, 14 December 2022, https://edition.cnn.com/2022/12/14/europe/single-use-plastic-cutlery-ban-england-climate-intl/index.html. Accessed 18 January 2023.

Moore, Charles. “Plastic pollution | Definition, Sources, Effects, Solutions, & Facts.” Encyclopedia Britannica, 5 January 2023, https://www.britannica.com/science/plastic-pollution. Accessed 18 January 2023.

Parker, Laura. “Plastic pollution facts and information.” National Geographic, 7 June 2019, https://www.nationalgeographic.com/environment/article/plastic-pollution. Accessed 18 January 2023.

“Plastic Free July: How 20 countries are taking action.” Sustainable Ocean Alliance, 5 July 2022, https://www.soalliance.org/soablog/plastic-free-july-20-countries-taking-action. Accessed 18 January 2023.

“Plastic Packaging Tax: steps to take.” GOV.UK, https://www.gov.uk/guidance/check-if-you-need-to-register-for-plastic-packaging-tax. Accessed 18 January 2023.

“Plastic pollution is growing relentlessly as waste management and recycling fall short, says OECD.” OECD, 22 February 2022, https://www.oecd.org/newsroom/plastic-pollution-is-growing-relentlessly-as-waste-management-and-recycling-fall-short.htm. Accessed 18 January 2023.

Rannard, Georgina. “Single-use plastic: Takeaways face ban in October.” BBC, 14 January 2023, https://www.bbc.com/news/science-environment-64253130. Accessed 18 January 2023.

Victor, Daniel. “England Is Banning Some Single-Use Plastics. Activists Say It's a Small Step.” The New York Times, 17 January 2023, https://www.nytimes.com/2023/01/17/world/europe/england-plastic-ban.html. Accessed 18 January 2023.